Dit is de laatste Snapshot in een serie over de krapte op de arbeidsmarkt. We vroegen mbo-sollicitanten of zij in deze arbeidsmarkt een vast contract verwachten en of een tijdelijk contract een showstopper is. We gaan ervan uit dat, gezien de krapte op de arbeidsmarkt, werkgevers meer hun best doen dan “normaal” en daarom sneller overgaan tot het aanbieden van een vast contract. Maar is dat ook zo?

Algemene resultaten
De vragen zijn voorgelegd aan 906 sollicitanten, waarvan 210 hebben deelgenomen aan het onderzoek. Dit is een conversie van 23%.

Op de vraag: “Verwacht je in deze arbeidsmarkt een vast contract, en is een tijdelijk contract een showstopper?”, kregen we de volgende antwoorden:

• Iets meer dan 40% van de sollicitanten (42%) geeft aan een neutrale mening te hebben; het maakt voor hen niet uit of een contract vast of tijdelijk is.
• Ook bijna 40% (39,2% eens en zeer mee eens) heeft een sterke voorkeur voor een vast contract, waarbij een tijdelijk contract een showstopper zou zijn.
• Bijna 1 op de 5 (18,8% oneens en zeer oneens) verwacht geen vast contract.

Het direct aanbieden van een vast contract zou dus voor bijna 40% van de sollicitanten een meerwaarde hebben.

Nadere analyses
De uitkomsten van de twee voorliggende vragen met de genoemde opvallendheden nodigen uit om diverse cross-analyses te maken. We kunnen verdiepende analyses uitvoeren om verschillen tussen opleidingsniveaus, regio’s en sectoren te onderzoeken. Voor nu presenteren we de verschillen per opleidingsniveau.

Opleidingsniveaus:
In een eerder gepubliceerde Snapshot zagen we dat mbo-opgeleiden de arbeidsmarkt als lastig tot zeer lastig ervaren. Specifiek binnen de vier mbo-niveaus zien we grote verschillen, vooral tussen niveau 1 en niveau 4. Hoe dit zich vertaalt naar de verwachtingen van een vast contract, is in de onderstaande grafiek weergegeven.

Op niveau 4 zijn de meningen sterk verdeeld: 22% geeft aan dat het niet uitmaakt, terwijl voor 42% de contractvorm wel belangrijk is. Slechts een derde (35%) geeft aan dat de contractvorm niet relevant is. Dit is anders bij niveau 1 t/m 3, waar tussen de 44% en 59% onverschillig is over de contractvorm of dit aangeeft te zijn.

Het risico van tijdelijke versus vaste contracten
Veel werkgevers geloven dat een arbeidscontract voor bepaalde tijd minder risico’s met zich meebrengt. Dit komt vaak voort uit de veronderstelling dat het eenvoudiger is om een werknemer te ontslaan aan het einde van de contractperiode, zonder ingewikkelde juridische procedures. Toch zijn er belangrijke overwegingen die laten zien dat het risico van een vast contract mogelijk kleiner is dan men denkt:

1. Loyaliteit en motivatie: Werknemers met een vast contract voelen zich vaak meer verbonden met het bedrijf, wat leidt tot hogere motivatie en productiviteit. Dit kan resulteren in minder verloop en op de lange termijn kostenbesparingen voor de werkgever.
   
   
2. Kosten van verloop: Het voortdurend aannemen van werknemers met tijdelijke contracten kan leiden tot hogere kosten door constante werving, inwerken en opleiding van nieuwe medewerkers. Tijdelijke werknemers vertrekken vaak zodra zij elders een stabielere positie vinden.
   
   
3. Juridische en administratieve kosten: Hoewel een tijdelijk contract juridisch gezien flexibeler kan zijn, zijn er toch kosten verbonden aan de verlenging of beëindiging ervan, vooral als dit regelmatig gebeurt. Bovendien kan een opeenstapeling van tijdelijke contracten ertoe leiden dat de werknemer uiteindelijk recht heeft op een vast contract, wat onvoorziene verplichtingen met zich meebrengt.
   
   
4. Arbeidsrechtelijke bescherming: In Nederland worden werknemers met een tijdelijk contract steeds beter beschermd, bijvoorbeeld door de ketenregeling die voorkomt dat werkgevers oneindig tijdelijke contracten blijven aanbieden. Hierdoor komen de risico’s van tijdelijke contracten dichter bij die van vaste contracten te liggen.
   
   
5. Reputatie en aantrekkelijkheid als werkgever: Bedrijven die bekend staan om het aanbieden van vaste contracten kunnen aantrekkelijker zijn voor talentvolle werknemers. Dit stelt hen in staat om de beste kandidaten aan te trekken en te behouden.

Benieuwd naar meer inzichten over de arbeidsmarkt voor mbo-opgeleiden? Neem dan een kijkje in ons mbo-kenniscentrum. Heb je nog vragen of wil je meer informatie? Stuur gerust een e-mail naar mbosucces@playtowork.nl.